Michaił Afanasjewicz Bułhakow był rosyjskim pisarzem i dramaturgiem. Najważniejszym dziełem w jego dorobku jest „Mistrz i Małgorzata”, jedna z najznamienitszych powieści światowej literatury XX wieku.
Bułhakow urodził się 3 maja (według kalendarza juliańskiego) lub 15 maja (według kalendarza gregoriańskiego) 1891 w Kijowie. Był najstarszym dzieckiem Afanasija Iwanowicza, historyka religii i profesora na Kijowskiej Akademii Duchownej, i Warwary Michajłowny Pokrowskiej. Miał sześcioro młodszego rodzeństwa.
Michaił od najmłodszych lat interesował się teatrem i muzyką. Najpierw uczył się w Pierwszym Kijowskim Gimnazjum, a następnie w roku 1909 rozpoczął studia medyczne na Imperatorskim Kijowskim Uniwersytecie św. Włodzimierza. Cztery lata później ożenił się z Tatianą Łappą.
Gdy w 1916 roku skończył studia, dostał powołanie do wojska i przeniósł się wraz z żoną o miejscowości Nikolskoje, gdzie prowadził szpital. Rok później został przeniesiony do Wiaźmy, jednak niedługo potem, po demobilizacji, powrócił do rodzinnego Kijowa, gdzie pracował jako lekarz wenerolog. Wtedy to prawdopodobnie udało mu się pokonać uzależnienie od morfiny, z którym zmagał się od wielu miesięcy.
W wyniku zawirowań politycznych, gdy Kijów przechodził pod władanie różnych stron, Bułhakow na zmianę trafiał do wojska zarówno w szeregi bolszewików, jak i białych, a także Ukraińskiej Republiki Ludowej. Ostatecznie w 1920 roku ewakuował się do Władykaukazu, gdzie postanowił zaniechać praktyki lekarskiej i zająć się dziennikarstwem. W tym czasie napisał kilka sztuk teatralnych.
W 1921 przeprowadził się do Moskwy, gdzie podejmował pracę jako reporter, kronikarz i urzędnik oświatowy, pisywał też felietony do gazet. Wtedy też zaczął publikować w czasopismach swoje pierwsze powieści w odcinkach: „Diaboliadę” i „Białą gwardię”. Ta ostatnia po śmierci matki autora została przeredagowana i wydana w całości, a następnie na jej podstawie powstał dramat „Dni Turbinów”, który był grany w Moskiewskim Teatrze Artystycznym w latach 1926-1929. Bułhakow z powodzeniem próbował też swoich sił jako aktor teatralny.
W 1922 roku zaczął pracę w piśmie „Nakanune”, a rok później w „Gudok”. W kolejnych latach powstały dwa utwory z gatunku science fiction: „Psie serce” i „Fatalne jaja”. W 1924 rozwiódł się z żoną, by poślubić Lubow Jewgieniewną Biełoziorską. Drugie małżeństwo znowu okazało się jednak nieudane i w 1931 roku związał się z Heleną Siergiejewną Szyłowską, która stała się pierwowzorem postaci Małgorzaty w największym dziele pisarza.
Bułhakow rozpoczął pracę w teatrze, równolegle pisząc „Mistrza i Małgorzatę”. W międzyczasie napisał dwie sztuki, „Iwan Wasiliewicz” i „Aleksander Puszkin”. Po tym, jak Bułhakowowie wyjechali pod Władykaukaz, Michaił postanowił dokończyć wreszcie „Mistrza i Małgorzatę”, odkładając, jak się okazało, na zawsze, inną powieść, „Notatki nieboszczyka” – wydaną w latach 60. pod tytułem „Powieść teatralna”.
W 1939 roku Bułhakow zaczął zauważać u siebie pierwsze objawy zespołu nerczycowego – choroby, na którą zmarł przed laty jego ojciec. W lutym 1940 zaprowadził ostatnie poprawki w „Mistrzu i Małgorzacie” (ostatecznie powieść została opublikowana w całości w 1966 roku). Zmarł 10 marca 1940 roku. Został pochowany w Moskwie, na cmentarzu Nowodiewiczym, w kwaterze znajdującej się tuż przy Teatrze Wielkim.