Xavras Wyżryn i inne fikcje narodowe

JAK ZANIKA GRANICA MIĘDZY WOJNĄ I TERRORYZMEM, ROZUMEM I WIARĄ, CZŁOWIEKIEM I NARODEM BOHATEREM I POTWOREM... Rajd atomowy na Moskwę, proces jednej dwunastej tyrana, eksperyment racjonalnego antysemity, kabalistyczny Spisek Koronacyjny - oto wydarzenia, jakich świadkiem jest czytelnik opowiadań Jacka Dukaja. "Xavras czytany po 11 września brzmi już raczej jak utwór antypatriotyczny, pokazujący patriotyzm jako siłę potencjalnie niszczycielską niezależnie od szlachetnych intencji. Dukaja można więc dobrze odczytać jako ostatniego epigona polskiego romantyzmu i kogoś, kto mit Konrada chce odrzucić i zdeptać". Wojciech Orliński, "Gazeta Wyborcza" "Xavras jest obłędny, pomysł jest obłędny, a czytelnicy obłąkani. Po przeczytaniu sam chciałem ruszyć na Moskwę z bombą atomową, ale sobie przypomniałem, że wygraliśmy wojnę w 1920 roku i że w 1989 był okrągły stół. Gdyby nie to, czytalibyśmy Xavrasa w drugim obiegu jako biblię zniewolonych".