Przeciw antysemityzmowi 1936-2009

opis

Teksty pomieszczone w antologii można podzielić, z grubsza biorąc, na cztery grupy:
a/ wystąpienia publicystyczne będące reakcją na postawy i wystąpienia antysemickie ? chodzi zwłaszcza o publicystykę przeciwstawiającą się ekscesom ugrupowań faszyzujących w ostatnich latach II Rzeczypospolitej (pogromy, kampania numerus clausus), o reakcję intelektualistów polskich na falę antysemityzmu z lat 1945-1947 (której symbolem stał się pogrom kielecki), a także o wypowiedzi piętnujące oficjalną propagandę antyżydowską i antyizraelską z lat 1956-1957 i 1967-1968;
b/ teksty opisujące zachowania Polaków wobec rozgrywającego się na ich oczach Holocaustu ? chodzi zarówno o wypowiedzi o charakterze perswazyjnym (artykuły drukowane w prasie podziemnej z lat 1941-1944, zapewniające o powszechnej solidarności naszego narodu z mordowanymi Żydami, w istocie miały na celu ugruntowanie takich właśnie postaw wśród Polaków), jak też o analizy historyczne (ujawniające skalę obojętności wobec Zagłady i rozmiary patologii ? szmalcownictwa, donosów itp.);
c/ analizy mające na celu opisanie natury postaw antysemickich w społeczeństwie polskim ? zwłaszcza po roku 1989, kiedy to po raz pierwszy podjęto szczegółowe badania (socjologiczne, prasoznawcze itp.) nad specyfiką i zasięgiem obsesji antyżydowskich;
d/ analizy historyczne zmierzające do opisania procesu kształtowania się stereotypów antyżydowskich, podejmujące też analizę źródeł (religijnych, kulturowych, ekonomicznych itp.) i postaw ideologicznych (nacjonalizm, rasizm) sprzyjających narastaniu antysemityzmu.

Teksty ułożone są w zasadzie w porządku chronologicznym, z nielicznymi odstępstwami ? i tak fragmenty książki Jana Grabowskiego ?Ja tego Żyda znam!?, wydanej w 2004 r., a będącej pierwszą i jak na razie jedyną monografią zjawiska szmalcownictwa, z oczywistego względu pomieszczono w części dotyczącej lat 1939-45, z podobnego powodu artykuł Leopolda Ungera ?Widziane z Polski, widziane z Brukseli? z 2001 r. pomieszczono w części dotyczącej kampanii antysemickiej z lat 1967-68.

W porządku chronologicznym umieszczono natomiast zarówno artykuł Jana Błońskiego ?Biedni Polacy patrzą na getto?, głosy w dyskusji, jaką wywołał film Claude'a Lanzmanna czy też blok wypowiedzi poświęconych ?ponownemu odkryciu? zbrodni w Jedwabnem. Wspomniane teksty, choć dotyczyły epizodów odległych w czasie, miały olbrzymie znaczenie dla aktualne toczącej się dyskusji nad kwestią polskiego antysemityzmu ? dość wspomnieć, że sprawa Jedwabnego po raz pierwszy uświadomiła Polakom w tak dramatyczny sposób kwestię winy naszego narodu wobec Żydów, o czym świadczy choćby fakt, że skłoniła do zabrania głosu najwyższe autorytety w państwie (prymas, prezydent). W tym sensie Jedwabne było tematem zdecydowanie bardziej bieżącym niż historycznym.

Antologia ta jest pierwszą tego rodzaju publikacją na naszym rynku wydawniczym ? przed wojną ukazało się kilka broszurek mieszczących wybrane artykuły z prasy owego czasu (głównie socjalistycznej); po wojnie wydano tylko jedną taką broszurę (?Martwa fala? z 1947 r.) oraz antologię tekstów prasy konspiracyjnej omawiających powstanie w getcie warszawskim (?Wojna żydowsko-niemiecka? pod red. Pawła Szapiro, Londyn 1992). W tej sytuacji nie sądzę, by konieczne były szczegółowe wyjaśnienia, dlaczego tego rodzaju antologia jest dziś niezmiernie potrzebna.
Adam Michnik

specyfikacja

Informacje podstawowe

EAN

9788324213634

Okładka

Twarda

Data wydania

2010

Język

polski

Ilość stron

3120

Marka

Universitas

Przeciw antysemityzmowi 1936-2009

opis

specyfikacja

Informacje podstawowe

EAN

Okładka

Data wydania

Język

Ilość stron

Marka

Polecamy także

Wydajna praca z MySQL

Uncanny X-Men T.2 Cyclops i Wolverine

Wspomnienia i listy

Pokoloruj i znajdź w podróży Malowanka z pisakiem

Kolęda na cztery ręce

Jak woda, brat, o zdradzie i śmierci

Silverview

Pakiet mobilności 2022

opinie

0,00