Nauczycielskie poniżanie. szkolna przemoc wobec dziewcząt.

opis

Proponowana praca wpisuje się bardzo wyraźnie w nurt socjologii ciała oraz w nurt pedagogicznych analiz kultury szkoły. Podstawowym przedmiotem zainteresowania są relacje (wspomnienia) absolwentek różnych typów szkół dotyczące represyjnego wymiaru pedagogicznej pracy szkoły – represjonowania wyglądu fizycznego (strój, fryzura, makijaż). Badania empiryczne w których brało udział ok. 200 kobiet (absolwentek) wskazują na powszechność tego typu przemocy (zazwyczaj za przemoc nieuważnej), podobną strukturę doświadczenia przemocy oraz konsekwencje w postaci specyficznych kobiecych dyspozycji kształtowanych w szkole („siedzieć cicho”).

Prof. UG, dr hab. Dorota Klus Stańska:
Jest to unikatowa na rynku wydawniczym wstrząsająca diagnoza polskiej szkoły jako miejsca opresyjnego konstruowania płci, ciała i seksualności uczniów. Odważna, bezkompromisowa, dobrze udokumentowana empirycznie – stanowi przekonującą konfrontację z popularnym dziś, awersyjnym medialnym obrazem młodzieży szkolnej. Autorka wnikliwie i z wrażliwością zarówno badawczą, jak i społeczną, rozpoznaje specyfikę dyscyplinowania ciała kobiecego w murach szkoły. Pedagogika pozostaje wciąż niepokojąco obojętna wobec tych zjawisk.

Spis treści:

Wstęp

Wprowadzenie. Socjologia ciała – socjologia nierówności?

Somatyzacja problematyki socjologii edukacji

1. Społeczne konstruowanie ciała, płci i seksualności

Socjologia ciała P. Bourdieu

Kapitał wcielony – „klasa” ciała, ciało klasy

Normalizowanie i dyscyplinowanie – socjologia „podatnego ciała”

Społeczna produkcja seksualności i „źródłowej” płci

Genderowe rewizje: uobecnianie ciał kobiecych

Rewizje queerowe. Radosne otchłanie nietożsamości i wyzwolone ciała?

Szkolne mechanizmy dyscyplinowania dziewczęcych ciał – „sterylne” i „posłuszne”

2. Kulturowe kody płci – cielesna hexis

Moda jako konsumpcja

Moda jako opór?

Moda i kultura popularna

Kulturowe prze/kodowanie płci – odmienne ubrania, „inne” ciała

Kamp i drag jako międzypłciowe przestrzenie symboliczne

Strój zakonny – habit nie czyni zakonnicy?

Kulturowe kody dziewczęcości – niewidzialność, kicz, transgresja

Początek drogi przez ciało

Nastolatki – ubranie i pożądanie

3. Komunikacja szkolna – mówienie i słuchanie, poniżanie i żartowanie

Komunikacja szkolna w perspektywie gender

Komunikacja i kontrola – językowa niewidoczność kobiet, trening milczenia

Ponadjednostkowe warunki sprawowania nauczycielskiej dyscypliny i kontroli

Poniżanie – żartowanie?

Komunikacja i ciało – poniżające nazwanie

4. Założenia i procedury badań własnych

Sprawczy podmiot?

Humanistyka i konserwatyzm

Nowa humanistyka

Konstrukcja przedmiotu badań własnych. Postępowanie badawcze

Metody gromadzenia danych empirycznych

Konstrukcja próby

Czas przeprowadzenia badań empirycznych

Metoda interpretacji materiału empirycznego – krytyczna analiza dyskursu

5. Ciało pedagogiczne i uczennice – typy represji, poniżające nazwania

Klasa szkolna i nauczycielska władza

Ciało pedagogiczne i uczennice – struktura represji

Dyskurs normalizacyjny

Dyskurs klasowy – hierarchizacja i deklasacja

Dyskurs poddaństwa – sprywatyzowana przestrzeń klasy szkolnej

Dyskurs regulacyjny – odmienić „odmieńca”

Dyskurs samiczy?

Dyskurs seksualnego „upodmiotowienia”/uprzedmiotowienia

Przegrana walka o język – czego uczy seksualne „upodmiotowienie”?

Paraliż, bezsilność, atak na tożsamość – niejęzykowe konsekwencje poniżającego nazwania

6. Dyskusja

Demokratyczna szkoła? Poniżające nazwania i „prawidłowa” dziewczęcość

Seksizm?

Właściwości ciała pedagogicznego – badania socjolingwistyczne

Społeczeństwo demokratyczne, niedemokratyczna szkoła – pytanie o tożsamość zawodową nauczycielek i nauczycieli

Estetyka i moralność – „czyste” sądy estetyczne i ich „nieczyste” konsekwencje

Socjologia ciała i pedagogika – trudne związki?

Strategie neutralizacji

Przemoc ze względu na płeć i prawo

Strategie działania

Literatura

specyfikacja

Informacje podstawowe

EAN

9788376414058

Okładka

Miękka

Data wydania

2011

Język

polski

Ilość stron

192

Marka

DIFIN Spółka Akcyjna